Oprichtersbank 2010
28-12-2013
Restauratie en vernieuwing
De huidige Oprichtersbank is door vormgever Geert Lebbing aangepast met een rugplaat van cortènstaal met daarin de namen gegraveerd van de oprichters van de “Vereeniging tot aanleg van een rij- en wandelpark te Amsterdam”.
De zeven stenen zit-elementen zijn opnieuw gebruikt van de versie 1960 en daarin staan de oprichters-namen, verweerd en vervaagd, maar nog net leesbaar.

De presentatie van deze vernieuwde bank werd verricht door portefeuillehouder openbare ruimte Paul van Grieken van “v.m. Stadsdeel Oud-Zuid” en Robert Reinders Folmer, toenmalig voorzitter van de “Stichting Reconstructie en Renovatie van Monumenten in en rond het Vondelpark” op 14 april 2010, in de slotfase van de laatste renovatie (1999-2010) van het Vondelpark.

De voorzijde van de bank is aan de onderzijde afgewerkt met een stalen rand met daarin de tekst: VONDELPARK 1864 DEZE JUBILEUMBANK EERT DE OPRICHTERS VAN HET RIJ- EN WANDELPARK TE AMSTERDAM 2010 VONDELPARK.

Oprichtersbank 1939
1939
Oprichters Vondelpark geëerd
De originele stenen bank met de namen van de oprichters in de rugleuning gebeiteld werd bij het 75-jarig jubileum van de vereniging op 14 april 1939 onthuld door mr. Chr. P. van Eeghen, voorzitter van de vereniging.

Tuinman H. van Zadelhoff, die 38 jaar aan het park was verbonden, bood als oudste lid namens het personeel de middelste sluitsteen aan in deze bank, waarin het feit van het 75-jarig bestaan was vastgelegd: OP DEN 14DEN APRIL 1939 / WERD DEZE STEEN DOOR HET PERSONEEL AANGEBODEN AAN HET BESTUUR / BY HET 75 JARIG BESTAAN VAN HET PARK.

In feite niet het PARK maar de Vereniging bestond 75 jaar.

De halfcirkelvormige bank bestond uit 7 zitelementen en was op de rugleuning versierd met vijf bolvormige ornamenten die later zijn verdwenen.
De Oprichtersbank was voor het Rosarium 1936 ontworpen en stond als afronding bij het ronde rozenperk 103 waarin rosa Madame Butterfly stond met de kleuren abrikoos, goudgeel. Op de foto loop het oplopende pad naar de Hulstbrug of het Rosariumbrugje.
Nieuw ontwerp en vernieuwing van de Oprichtersbank in de periode 2008-2010
05-11-2020
Documentatie Geert Lebbing
Vorige maand ontving ik van Geert Lebbing een overzicht van 7 documenten van het ontwerp, reconstruktie en vernieuwing van de Oprichtersbank.
Met deskundigheid en passie is dit monument, ter nagedachtenis aan de oprichters van het Vondelpark, nieuw leven ingeblazen voor nu en de toekomst.

Zie de pagina met deze 7 pdf's uit de periode 2008 t/m 2010
Oprichtersbank-herstel
34 oprichters Parkvereniging 1864
1864
Oprichters Vondelpark geëerd
Op 6 januari 2014 was het 150 jaar geleden dat 34 notabelen uit Amsterdam bijeenkwamen om zich te verenigen met het doel een park te stichten buiten de stadsmuur van Amsterdam.
In een circulaire van 12 januari 1864 werd de doelstelling beschreven, Zocher uit Haarlem had verklaard een mooi park te kunnen realiseren, medewerking werd gevraagd aan velen in de vorm van giften, en men verwachtte veel medewerking zodat men snel kon overgaan tot de aanleg. En dat lukte.

Op 8 april werd de vereniging opgericht en op 14 april 1864 werd de koninklijk goedgekeurd verleend door koning Willem III.

In mei 1864 ging de eerste spa de grond in en 15 juni 1865 werd het eerste parkdeel feestelijk geopend voor het publiek.

Vijf maanden vóór het 50-jarig verenigingsjubileum werd er in het bestuur gesproken over een “herdenking” voor de oprichters van de parkvereniging. Architect Baanders heeft twee ontwerpen gemaakt, maar het bestuur besloot toch af te zien van dit monument, waarschijnlijk vanwege de hoge kosten.
Het duurde nog 25 jaar tot het bestuur besloot een half ronde bank voor de initiatiefnemers van de vereniging in het Rosarium (1936) te plaatsen met hun namen er ingebeiteld.
Op 14 juni 1939 werd deze bank plechtig onthuld door voorzitter Ch. P. van Eeghen in bijzijn van velen.

Eind 50-er jaren tot begin 60-er jaren stond de bank opgeslagen op het werfterrein Vondelpark vanwege ernstig verval en een vereenvoudigde relica is later in het nieuwe Rosarium geplaatst aan de noord-west rand.

Begin 2010 is de bank opnieuw opgeknapt en aangepast en op 14 april 2010 onthuld op een andere plek met meer zon.
Oprichters vereniging
6 januari 1864
Rechter paneel met namen
Op het linker- en rechterpaneel zijn de namen van de “oprichters” gegraveerd, hier de rechter staalplaat.

De 34 oprichters waren:

  1. C. Becker
  2. J. Bunge
  3. D. Henriques de Castro Mzn.
  4. E. W. Cramerus
  5. C. A. Crommelin
  6. jhr. mr. C. Dedel
  7. A. W. van Eeghen
  8. C. P. van Eeghen
  9. J. van Eeghen
  10. Ja. (Josua) van Eik **
  11. A. van Geuns
  12. Aug. M. J. Hendrichs
  13. L. Hoyack **
  14. H. A. Insinger *
  15. jhr. mr. J. de Bosch Kemper
  16. mr. E. J. Everwijn Lange
  17. mr. H. J. van Lennep
  18. mr. J. F. van Lennep
  19. H. Luden
  20. J. Luden van Stoutenburg **
  21. F. Melvil
  22. D. Mendes
  23. A. de Neufville
  24. F. van der Oudermeulen
  25. mr. E. S. van Raalte
  26. D. Rahusen
  27. W. J. E. Smissaert
  28. S. J. graaf van Limburg Stirum
  29. mr. N. J. den Tex
  30. dr. M. J. Verkouteren
  31. dr. H. van Beeck Vollenhoven
  32. mr. J. Messchert van Vollenhoven *
  33. Jac. de Vos Jacszn.
  34. mr. F. Th. Westerwoudt.
Vet weergegeven zijn de eerste bestuursleden van de vereniging op 14 april 1864.

* 2 namen ontbreken op de bank:
(14)  H. A. Insinger
(32)  mr. J. Messchert van Vollenhoven

** in de stalen rugplaat gegraveerd:
(10)  J. A. van Eik
(13)  L. Hoijack
(20)  Joh. Luden ANTZ.

1e circulaire 12 januari 1864 was onderschreven door de PARKCOMMISSIE in de “oprichtingsvergadering” gehouden op 6 januari 1864 op het Stadhuis van Amsterdam.
Ontwerp monument 1914
November 1913
Architect Baanders maakt ontwerp
Het 1e ontwerp was een verhoogd stenen plateau met een centraal geplaatste rechthoekige fonteinbak met twee kleine fonteinen erin. Daaromheen drie versierde stenen banken met een verhoogde rugleuning waarin de namen van de oprichters moesten komen. Terzijde twee speelplaatsen en een extra toegangspad.

Het 2e kleinere ontwerp had ook als middelpunt een vierkante fonteinbak en drie banken er omheen.

Voorstel locatie Oprichtersbank De plek voor het monument werd ook al vastgelegd door Baanders. Het kleine monument lag aan de westoever van de Van Eeghenvijver of Grote vijver op de driesprong van wegen. Het grote momument in de bosschages daar tegenover met een toegangspad vanuit het noordwesten.
Op de locatie-tekening uit 1922 hierboven te zien.

In de bestuursvergadering van 30 januari 1914, in aanwezigheid van Baanders, werd besloten om de voorgestelde monumenten niet aan te leggen.
Oprichtersbank 2010
28-12-2013
Details
Detail van de middelste rugplaat van de Oprichtersbank met de namen van de oprichters van de “Vereeniging tot aanleg van een rij- en wandelpark te Amsterdam”, vervaagd in de stenen rugleuning en opnieuw gegraveerd in twee stalen rugplaten. Op deze staalplaat staat: Op 14 april 1939 bij het 75 jarig bestaan werd een jubileumbank onthuld met de namen van de oprichters van het Vondelpark. Deze zogeheten oprichtersbank werd in 1960 geheel vernieuwd. Met de zittingen daarvan is deze bank in 2010 uitgevoerd.
Ontwerp Geert Lebbing (in kleine letters boven de laatste regel).
Ontwerp monument 1914
November 1913
Het kleine monument
In de vergadering 13 november 1913 van het parkbestuur werd genotuleerd dat architect Baanders een “herdenking” voor de oprichters in het park ontwerpt.
Architect H. A. J. Baanders maakte twee ontwerpen.

Dit tweede ontwerp had als middelpunt een vierkante fonteinbak met drie banken er omheen.
De plek voor het monument werd ook al vastgelegd en lag aan de westoever van de Van Eeghenvijver of Grote vijver.

De geplande locaties van het monument In de bestuursvergadering van 30 januari 1914, in aanwezigheid van Baanders, werd besloten om geen monument aan te leggen, waarschijnlijk vanwege de hoge kosten.
In ieder geval had het bestuur er goed over nagedacht en was het monument op papier tot stand gekomen.
Gedenkboekje 50 jaar
1914
Er kwam geen monument vanwege de hoge kosten in het park voor de groep eerste 34 oprichters van de Vereniging, maar wel een gedenkboekje dat in opdracht van het Parkbestuur werd geschreven door Jan Feith, toen redacteur bij het Algemeen Dagblad Amsterdam.

'In het Bestuursverslag van 8 mei 1914 staat onder andere geschreven: “14 April is het 50 jarig jubilé herdacht. Een gedenkboek van de hand van Jan Feith is verschenen. Dit boekje kost ƒ 3000,- (inbegrepen ƒ 300,- honorarium)” en “Het personeel heeft gratificatie ontvangen.'

Fragment uit Ons Gouden Vondelpark.

Informatie over dit boekje op de pagina
Ons Gouden Vondelpark
met gratis download van de heruitgave (facimile) door
Hans Homburg - maart 2014
Oprichtersbank 2010
21-07-2013
Geheel
De vernieuwde Oprichtersbank in het Rosarium bij het rozenperk Rosa 'Amstelveen'.
75 jaar na oprichting van de parkvereniging werd een monument onthuld in 1939 voor de stichters van het Vondelpark. Een halfronde bank in het 1e Rosarium dat in 1936 was aangelegd. Hans Homburg

© 2013- · Hans Homburg · 6-01-2024 8:53   Site-overzicht | Privacyverklaring